Roel Schutten, directeur van AgriFood Capital, vroeg zich op jonge leeftijd al af wat de manier waarop we voedsel maken én eten doet met mens, landschap, economie en gezondheid. “Het is mooi om nu te mogen werken aan het duurzaam produceren van lekker, gezond en betaalbaar voedsel in onze regio.”

“Samenwerking is hierbij het sleutelwoord”, vindt Roel. “Door samen te ondernemen en samen te vernieuwen maak je een krachtigere beweging en ontstaat er een sneeuwbaleffect. Hiermee draag je bij aan economisch perspectief voor de regio en ontwikkel je antwoorden op maatschappelijke vraagstukken die vandaag de dag aan de orde zijn op gebied van duurzaamheid en gezondheid.”

Van boer tot bord

Eind 2013 werd Roel Schutten gevraagd om in de rol van kwartiermaker vorm en inhoud te geven aan een nieuwe samenwerking van gemeenten, bedrijfsleven en kennisinstellingen. Deze partijen wilden de economie, en zo ook de werkgelegenheid, een impuls geven op regionaal niveau. De regio Noordoost-Brabant onderscheidt zich door haar grote en sterke agrifood sector. De sector omvat zo’n 7.500 bedrijven en is goed voor één op de zes banen. Tevens staat de sector in nauwe verbinding met andere sterke sectoren, zoals logistiek, hightech/data, de maakindustrie en de bouw. Het succes van de ene sector heeft effect op  de andere. En, zoals gezegd, heeft deze voedselproductie ook invloed op de kwaliteit van de leefomgeving, op de biodiversiteit, water, bodem en lucht. Ook die opgaven vragen om concrete acties vanuit de regio.

Het was dus een logische keuze om de regionale focus te leggen op ‘de hele keten van boer tot bord’. “We wilden niet alleen praten over hoe we de economie konden stimuleren en maatschappelijke opgaven konden aanpakken. We moesten vooral samen gaan doen, in concrete activiteiten en projecten”, licht Roel toe. Met de instemming van gemeenten, waterschappen, ondernemers en kennisinstellingen was ‘AgriFood Capital’ in 2015 gevormd. 

"Omdat de productie van ons voedsel van invloed is op zowel onze economische ontwikkeling als op het wonen en leven in de regio moeten we hier gezamenlijk in optrekken", vervolgt Roel. "Dus doen we dat in de vorm van activiteiten, projecten en programma’s met ondernemers, overheden en onderwijsinstellingen. Wij geven letterlijk handen en voeten aan de regionale samenwerking.” 

Beweging aanjagen

Bij AgriFood Capital werken daarom vooral projectontwikkelaars en projectleiders. Mensen die van een idee een project kunnen maken en de daarvoor benodigde partijen en middelen bij elkaar kunnen brengen. Roel: “Wij ondersteunen bij het ontwikkelen en uitvoeren van projecten op gebied van onder andere transitie van de landbouw, circulaire economie en digitalisering. Ook nemen we deel aan projecten om het groene mbo en hbo onderwijs in Brabant beter aan te laten sluiten bij de innovatieopgaven in agrifood. Zo willen we ervoor zorgen dat bedrijven over goed geschoolde werknemers kunnen beschikken. Wij brengen onderwijs, bedrijfsleven en overheden met elkaar in contact door bijvoorbeeld bijeenkomsten, seminars en open dagen te organiseren. We zoeken mee naar nieuwe samenwerkingen en financieringsmogelijkheden, zoals voucher regelingen met Europese subsidies. Hierdoor kunnen mkb-bedrijven investeren in nieuwe kennis en technologie. Wij helpen mensen en organisaties om in beweging te komen, zodat initiatieven ook daadwerkelijk uitgevoerd worden.”

Inmiddels is AgroProeftuin de Peel uitgegroeid tot een samenwerking van AgriFood Capital, RNOB, de provincie Noord-Brabant, ZLTO, HAS Green Academy en Wageningen University & Research. De proeftuin wordt tevens mede gefinancierd door Regio Deal Noordoost Brabant en het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland Zuidoostelijke Zandgronden. Ook is het een van de experimenteergebieden op gebied van kringlooplandbouw van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. AgriFood Capital is aanvoerder van dit innovatieconsortium.

“Maar het belangrijkste zijn de 40 initiatieven waarin ondernemers uit onze regio, de pioniers in kringlooplandbouwideeën, vernieuwing in de praktijk brengen voor een duurzame toekomstgerichte agrarische productie”, aldus Roel. “Waar het streven is om voedsel te produceren in balans met mens, dier en milieu. Op een manier die onze leefomgeving en ons landschap verrijkt en een economisch verdienvermogen voor de regio realiseert.” 

Maatschappelijke impact 

De 11 gemeenten en 2 waterschappen staan aan de basis van AgriFood Capital. Via RNOB stellen zij €1,44 per inwoner per jaar beschikbaar aan AgriFood Capital. Die bijdrage is een cruciaal fundament om te zorgen dat de regionale agenda kan worden uitgevoerd. Roel: “Door deze bijdrage zijn we in staat ideeën om te zetten in concrete projecten. Projecten waarin ook andere overheden (provincie, Rijk, Brussel), ondernemers en kennisinstellingen hun bijdrage leveren, in geld en menskracht. Dat heeft erin geresulteerd dat we in 2022 van elke euro van RNOB inmiddels vijf euro voor de regio hebben weten te maken.” 

Die schaal is nodig om enige impact te kunnen maken op de uitdaging om voedsel op een gezonde en duurzame manier in balans met de omgeving te produceren. Met een positief effect op de economie, de kwaliteit van het onderwijs, behoud van talent, nieuw ondernemerschap, de leefbaarheid in het buitengebied en uiteindelijk ook op voorzieningen in de dorpen. “Daar moeten uiteindelijk de revenuen vallen van wat we doen”, aldus Roel. “AgriFood Capital staat aan het begin van dit soort projecten, als aanjager en katalysator. De Regio Deal, die we samen met RNOB, Noordoost Brabant Werkt, provincie en rijk hebben gerealiseerd, draagt daar in deze periode in belangrijke mate aan bij.”

'AgriFood Capital in Bedrijf'

Roel zet zich, samen met een klein team van gedreven mensen, vol overgave in om deze beweging verder te versterken, zodat steeds meer bedrijven, kennisinstellingen en overheden mee gaan doen. “Het zichtbaar maken van de vernieuwing in de manier van het produceren en consumeren van ons voedsel is een belangrijk deel van ons werk", vertelt Roel. "Het leek ons zinvol om aan raadsleden te laten zien wat er op dit vlak in agrifood bedrijven in onze regio gebeurt. We gaan daarom per gemeente samen met raadsleden en collegeleden naar een bedrijf in die gemeente. We gaan op bedrijfsbezoek."

"We zitten nog volop in de organisatie en afstemming met griffiers, maar het eerste bedrijfsbezoek is gepland en zal in gemeente Meierijstad plaatsvinden op 18 november”, aldus Roel Schutten. AgriFood Capital wil hiermee raadsleden informeren en enthousiasmeren. “Want innoveren doe je samen”, sluit Roel af.