Hoge rijksambtenaar Ondermijning op werkbezoek in Meierijstad

19 december 2022

Een op de vijf boeren en tuinders wordt wel eens benaderd door mensen die een aanbod doen die ze niet vertrouwen. Het gaat veelal om de verhuur van een leegstaande stal. Hoewel boeren van nature weerbaar zijn, ligt kwetsbaarheid voor ondermijnende activiteiten op de loer omdat het water in deze tijden van transitie soms aan hun lippen staat.

Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft het afgelopen jaar twee projecten van ZLTO gesubsidieerd: ‘Vertrouwensloket Veilig Buitengebied’ en ‘Weerbare boeren’. Op 30 november jl. bracht een delegatie van het ministerie onder leiding van Directeur-Generaal (DG) Annemieke van Dam een werkbezoek aan de gemeente Meierijstad. Weerbaarheid tegen criminele inmenging, het veiliger maken van het buitengebied en bouwen aan vertrouwen waren de centrale thema’s van het bezoek. Aan de hand van ervaringen en lessen uit de projecten werd bekeken hoe kwetsbare boeren en tuinders beter te ondersteunen. De DG ging daarbij met een boer in gesprek over deze problematiek.

Steeds beter beeld

Vanuit de regio waren onder andere burgemeester Kees van Rooij, Hendrik Hoeksema van ZLTO, politie en het OM aanwezig. Ook Annemieke Vos, projectleider van het Regio Deal project ‘Samen de handen uit de mouwen’, en Femke van de Plas, vertrouwenspersoon Veilig Buitengebied van ZLTO.

“Om het buitengebied vitaal en veilig te houden, bundelen gemeenten, politie, het OM en ZLTO hun krachten”, vertelde Femke. “We krijgen een steeds beter beeld van de situatie in de ondermijnende drugscriminaliteit in het buitengebied. Samen met de boeren werken we aan vertrouwen in de overheid en het vergroten van de meldingsbereidheid bij ondermijnende criminaliteit. Want niet alle gevallen worden nu bij de politie of gemeente gemeld. Maar ook sturen we op beleidskeuzes in bijvoorbeeld omgevingsvisies, bestemmingsplannen en gebiedsgerichte aanpakken die van invloed zijn op de veiligheid in het buitengebied.”

Convenant

Tijdens het werkbezoek kwam ook het convenant ter sprake waarin de gemeente Meierijstad, de gemeente Boekel, de gemeente Bernheze, het Openbaar Ministerie, de politie en lokale afdelingen van ZLTO samenwerken aan bescherming van boeren tegen ondermijnende (drugs)criminaliteit. De ondertekenaars van het convenant hebben een model huurovereenkomst opgesteld met extra bepalingen over huur, bruikleen of pacht.

Samenwerken aan weerbaarheid tegen criminele inmenging, veiliger maken van het buitengebied en bouwen aan vertrouwen van de boeren in de overheid.

Het convenant, dat mede mogelijk gemaakt werd door Regio Deal Noordoost Brabant, moet het betrekken van de politie makkelijker maken en het vertrouwen van de boeren in de overheid vergroten.

“Met alle samenwerkende partijen werken we toe naar een aanpak die meer aan de voorkant van de ondermijningsproblematiek zit”, aldus burgemeester Kees van Rooij. “Een aanpak waarin boeren en tuinders volwaardige partners zijn in veilig en vitaal houden van het buitengebied in de regio.”

Landelijke ondersteuning

De DG was onder de indruk van de activiteiten in Noordoost-Brabant. Zo heeft zij onder meer aangegeven dat het ministerie van JenV nog eens drie jaar landelijke ondermijningsgelden vrij zullen maken voor de vertrouwenspersoon Veilig Buitengebied bij ZLTO. Deze rol wordt bovendien als ‘best practice’ gezien voor andere brancheverenigingen.

“We zijn op de goede weg maar het is belangrijk om ons werk voort te zetten”, aldus vertrouwenspersoon Femke van de Plas. “Vooral in deze tijd is de urgentie groot. Het is van belang dat meer boeren melding maken van criminele inmenging. De weerbaarheid van de boeren staat onder druk door een combinatie van factoren. Denk aan de anonimiteit in het buitengebied, de toenemende leegstand van stallen, boeren in een kwetsbare financiële positie én de lage pakkans voor criminele netwerken in het buitengebied.”

Meer over: Regio Deal