Naast deze veranderingen, spelen er andere ontwikkelingen in het gebied waaronder de energietransitie, klimaatadaptatie en het woningbouwvraagstuk. Hoe kan het platteland vitaal en aantrekkelijk blijven om in te wonen, leven en werken?
Woon- en leefomgeving in het landelijke gebied
Dit was het vertrekpunt van het Regio Deal project Stallenaanpak - Vitalisering buitengebied. In dit project werken de gemeenten Land van Cuijk, Bernheze, Boekel en Meierijstad samen met tien proeflocaties aan gebiedsgerichte sanering of transformatie van leegkomende stallen voor een betere woon- en leefomgeving in het landelijk gebied. Inwoners gaan samen met gemeenten en agrarische ondernemers aan de slag voor een aantrekkelijk, veilig en toekomstbestendig buitengebied voor iedereen.
Twee proefgebieden: ’t Laar en Ollandseweg e.o.
In ’t Laar en rond de Ollandseweg in de gemeente Meierijstad lopen momenteel proeven om samen plannen te maken. In beide gebieden zoeken de gemeente Meierijstad, waterschap De Dommel, ondernemers, inwoners en vele andere partijen, onder andere op gebied van cultuurhistorie en natuurontwikkeling, met elkaar naar goede oplossingen voor stoppende agrariërs, de ontwikkeling van natuur, en prettig wonen en recreëren.
Op 20 juni jl. organiseerde de gemeente Meierijstad een inloopavond in het bestuurscentrum in Sint-Oedenrode. Hier gingen zo’n 150 belangstellenden in gesprek met elkaar en met medewerkers van de gemeente en andere betrokken partijen over de toekomstige inrichting van de beide gebieden. Enkele bewoners die een flink stuk grond in een van de proefgebieden hebben aangekocht en daarvoor plannen aan het maken zijn, hebben die ook kunnen toelichten.
“De gemeente heeft hier zelf vrijwel geen grond en kan eigenlijk alleen ontwikkelrichtingen schetsen en faciliteren”, vult Mariska Ruiter aan, projectleider van het Regio Deal project. “Het is vooral aan de grondeigenaren, veelal agrarisch ondernemers, om de veranderingen te initiëren en door te voeren.”
De voortgang van beide proeven is te volgen op de speciale webpagina www.laar-ollandseweg.meierijstad.nl. Mariska: “Op een interactieve kaart kan iedereen hier een plek aanklikken en daarbij aangeven wat hij of zij waardevol, belangrijk of kansrijk vindt. De eerste reacties hebben we gedeeld op de inloopavond. Tijdens de avond zelf hebben we nog veel meer reacties opgehaald. En mensen kunnen nog steeds reageren. De input van de avond voegen we binnenkort ook toe aan deze webpagina.”
Belangrijkste functies landelijk gebied
De bewoners en omwonenden van ’t Laar en Ollandseweg e.o. zijn erg betrokken bij hun leefomgeving. “Voorafgaand aan de inloopavond zijn al veel suggesties gedaan en pleidooien gehouden”, vertelt Mariska. “Soms zijn deze aanvullend aan elkaar, soms tegenstrijdig. Zo zien we verzoeken om het gebied vooral open en groen te houden. Tegelijkertijd ligt er de vraag om nieuwe woningen te bouwen, soms zelfs in grotere clusters. De een wil meer ruimte voor horeca, de ander juist niet om de bestaande horeca niet te beconcurreren. Ook ziet een aantal mensen liever kleinschalige, natuurinclusieve landbouw in het gebied in plaats van intensieve veeteelt, maar de vraag is natuurlijk wat de agrarisch ondernemers zelf willen. Deze ‘spagaten’ vormen de komende tijd dan ook een grote uitdaging voor het integrale team van de gemeente en in de gesprekken met de initiatiefnemers.”
"Deze puzzel wordt gelegd door een team van onder andere van stedenbouwkundigen, planologen en landschapsarchitecten, en in overleg met de initiatiefnemers", vervolgt Mark. "De inbreng van de inloopavond in Sint-Oedenrode is daar belangrijk voor.”
Aanpak ook voor andere gemeenten
Behalve het verbeteren van de woon- en leefomgeving van het buitengebied, ruimte geven aan economische ontwikkeling én het vergroten van de weerbaarheid van het agrarisch gebied, heeft het project nog een belangrijk doel. Wethouder Jan van Burgsteden: “De ervaringen die we in deze proeven opdoen, willen we ontwikkelen tot een aanpak die verder uitgerold wordt over heel Meierijstad en de andere drie deelnemende gemeenten. Hiervoor willen we een digitaal handboek maken met methodieken om de omgevingskwaliteit en weerbaarheid van het landelijke gebied te versterken.”
Regio Deal Noordoost Brabant
De proefaanpak in ’t Laar en Ollandseweg e.o. is een onderdeel van het Regio Deal project Stallenaanpak - Vitalisering buitengebied. Gemeente Meierijstad is trekker van dit regionale project en voert dit samen met de gemeenten Bernheze, Boekel en Land van Cuijk uit.