De stikstofmaatregelen in het licht van transitie landbouw in onze regio
29 juni 2022

De ontwikkelingen en maatregelen op gebied van de landbouwtransitie volgen elkaar nu in rap tempo op. Zo deden de onlangs aangekondigde reductiemaatregelen voor stikstof in de startnotitie Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) van minister Christianne van der Wal en het geschetste perspectief voor boeren in de Tweede Kamerbrief van landbouwminister Henk Staghouwer heel wat stof opwaaien in ons land. 

delen

Ook in onze regio waar de landbouw- en voedselsector in belangrijke mate bijdraagt aan de brede welvaart van de regio. 

 

Samenwerken op transitie landbouw

Om deze sector en daarmee onze regio een goede toekomst te bieden, werken gemeenten en waterschappen in RNOB al enkele jaren in het programma Transitie Landbouw met elkaar en andere partijen – zoals andere regio’s en de provincies Noord-Brabant en Limburg - toe naar een toekomstbestendige landbouw.

 

Zo zetten de overheden in Noordoost-Brabant met elkaar een koers uit – er is een Koersnotitie Transitie Landbouw op Dreef - en stellen ze experimenteerruimte beschikbaar waar ondernemers en kennisinstellingen innovaties kunnen ontwikkelen op gebied van kringlooplandbouw, zoals in AgroProeftuin de Peel. Ook werken de overheden samen met ondernemers en kennisinstellingen in (Regio Deal) projecten als Stallenaanpak en Puzzelen met ruimte.

Transitie landbouw met perspectieven voor boeren staat hoog op de regionale agenda

Overlegtafels

De transitie naar een duurzame landbouw komt als thema terug op verschillende overlegtafels die RNOB faciliteert. Het is een van de onderwerpen van het portefeuillehoudersoverleg (poho) Duurzame Leefomgeving. Tijdens de bestuurlijke Regiodagen schuift daar ook gedeputeerde Elies Lemkes van Landbouw, Voedsel, Natuur en Brede Welvaart bij aan, onder andere om te praten over het dit jaar gepubliceerde Beleidskader Landbouw en Voedsel 2030 van de provincie Noord-Brabant. 

Transitie landbouw is ook een van de opgaven van NOVEX de Peel (voorheen: NOVI de Peel). In een NOVEX gebied stapelen de maatschappelijke opgaven zodanig dat een integrale gebiedsgerichte aanpak nodig is om het gebied opnieuw in te richten. NOVEX gebieden worden aangewezen door het Rijk. In de Peel werken lokale, provinciale en nationale overheden dus zoveel mogelijk als één overheid samen aan de opgaven van landbouw, natuur, klimaat, water en wonen.


Integrale gebiedsaanpak

Net zoals bij de andere opgaven, ziet RNOB de oplossing van de stikstofopgave voor de landbouw eveneens in een gebiedsgerichte aanpak waarin alle opgaven in het landelijke gebied integraal en tegelijkertijd worden opgepakt. De opgave van de verduurzaming van de landbouw wordt dan gekoppeld aan andere opgaven in het landelijk gebied zoals de wateropgave, energieopgave, woonopgave en de klimaatopgave. En niet te vergeten de brede natuurdoelen van herstel en aanpak van het nationaal natuurnetwerk en Natura2000 gebieden. RNOB omarmt in dit kader dan ook de reactie van de provincie Noord-Brabant op de startnotitie NPLG.

Stikstofmaatregelen: perspectief voor boeren die blijven

RNOB vindt het belangrijk dat niet alleen ingezet wordt op agrarisch ondernemers naast Natura2000 gebieden, maar ook op regelingen voor agrarisch ondernemers in andere gebieden. Daarnaast verdienen agrariërs die de transitie door kunnen en/of willen maken een perspectief. Om de gemeenten te ondersteunen bij een ingewikkelde casus of bij het ontwikkelen van beleid wil RNOB gaan starten met een speciaal expertteam. 

Snel en adequaat schakelen

RNOB is dus al geruime tijd actief op gebied van transitie landbouw maar de activiteiten zijn niet altijd direct zichtbaar. Zo zijn mede door de totstandkoming van de genoemde NOVEX de Peel en van Regio Deal Noordoost Brabant de lijnen met provincie en rijk veel korter geworden. Deze korte lijntjes, de ervaring met gebiedsgerichte samenwerking en de manier waarop we georganiseerd zijn, stelt ons als regionale samenwerking steeds beter in staat om snel en adequaat te reageren op nieuwe ontwikkelingen. Richting gemeenten en waterschappen én richting besluitvormers en beïnvloeders buiten onze regio. Hierdoor kwamen bijvoorbeeld de stikstofmaatregelen al snel op de juiste overlegtafels te liggen. 

 

Als regionale samenwerking wil RNOB nu een rol spelen in de realisatie van het NPLG waar de stikstofmaatregelen deel van uitmaken. Daarbij staan perspectieven voor boeren hoog op de bestuurlijke agenda. De reeds gestarte gebiedsprocessen zoals in de Regio Deal projecten ‘Stallenaanpak’ en ‘Puzzelen met ruimte’ kunnen de noodzakelijke samenwerking versnellen. 

 

Links

Startnotitie Nationaal Programma Landelijk Gebied van Christianne van der Wal, minister van Natuur en Stikstof

Perspectieven voor agrarische ondernemers - Tweede Kamerbrief van Henk Staghouwer, minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit


Meer over: Transitie landbouw