Hij voelt zich namelijk eerder méér dan minder gegrepen door de uitdagingen waar we voor staan. We blikken met Roel terug op de afgelopen tien jaar waarin samenwerken steeds meer vanzelfsprekend is geworden.

Het ontstaan van AgriFood Capital

“Naarmate ik ouder word, neemt mijn drive om bij te dragen aan gezond, duurzaam, betaalbaar en lekker voedsel alleen maar toe. Je ziet en begrijpt namelijk steeds meer het belang en de urgentie ervan.” De rol van AgriFood Capital vindt Roel daarom nog even actueel en relevant als tien jaar geleden. “Destijds werd AgriFood Capital vooral opgericht vanuit een economische behoefte. De Nederlandse economie was krimpende, we hadden te maken met de Q-koorts, bedrijven moesten hun deuren sluiten. De regio Noordoost-Brabant hield zich relatief goed staande door de diversiteit aan bedrijven, de kracht van het mkb en het grote aantal familiebedrijven dat de regio rijk is. We wilden die economische identiteit van de regio nog verder versterken, door een duidelijk profiel te ontwikkelen en de kracht van de regio te benadrukken.” 

Gezien worden binnen de regio en daarbuiten

“Als je impact wilt maken op het gebied van economische structuurversterking en maatschappelijke opgaven zoals duurzaamheid, gezondheid en talentontwikkeling, dan heb je een lange adem nodig”, vult Roel aan. “Dat doe je niet in vier jaar. Je moet langjarig consequent de juiste dingen blijven doen. Het helpt als je dan focus hebt, anders wordt je verleid van alles een beetje te doen. Focus zorgt er ook voor dat je gezien en herkend wordt. Je wordt ineens een interessante samenwerkingspartner binnen de regio en daarbuiten. Hierdoor zijn we onder andere een mooie samenwerking gestart met Brainport Development om de toepassing van de nieuwste technologieën in de voedselverwerkende industrie te stimuleren, met steun van de provincie Noord-Brabant. En ook in Brussel worden we gezien als voedselregio, waarbij we samen optrekken met Regio FoodValley en Greenport Venlo.”

Aanpak van AgriFood Capital

In Noordoost-Brabant is leiderschap in de koers van de regio niet vanzelfsprekend. Roel "Wij zijn juist een regio met veel verschillende bedrijven en diversiteit in kennisinstellingen. Met zoveel ongelijksoortige partijen is de behoefte aan gelijkwaardige samenwerking groot. AgriFood Capital zorgt voor dat organiserend vermogen in onze regio. Want wij organiseren en faciliteren die samenwerking. We werken daarbij vooral vanuit de energie van partijen in het werkveld die écht willen en kunnen vernieuwen en verbinden. Want in een tijd waarin polarisatie en het debat verscherpen en ontwikkelingen in ons voedselsysteem steeds meer zwart wit worden gemaakt, is het belangrijk om juist te kijken naar datgene dat ons verbindt. Waar willen we samen naartoe? Waar heeft de regio belang bij? AgriFood Capital brengt mensen bij elkaar die vanuit een positieve insteek samen willen werken, bereid zijn te delen en die op zoek willen gaan naar oplossingen. Om vanuit verbinding het verschil te kunnen maken.”

RNOB en AgriFood Capital vullen elkaar aan

Roel benadrukt dat de agenda's van AgriFood Capital en RNOB elkaar aanvullen. Terwijl RNOB een breder scala aan economische en maatschappelijke kwesties behandelt, vertrekt AgriFood Capital vanuit de opgaven in de agrifoodsector. De samenwerking tussen beide organisaties is van groot belang voor het organiseren van vernieuwing binnen de regio. Bijvoorbeeld op het gebied van transitie landbouw. Gemeenten en waterschappen in RNOB hebben de ambitie om van Noordoost-Brabant de koploper te maken in vernieuwende en moderne landbouwsystemen. Dit is vastgelegd in de Koersnotitie 'Transitie landbouw op dreef'. AgriFood Capital geeft hier handen en voeten aan in concrete projecten die bijdragen aan duurzame voedselvoorziening, gezonde bodems, biodiversiteit en de toekomst van boeren in de regio.

Roel: “Een goed voorbeeld hiervan is AgroProeftuin de Peel waarin agrarische ondernemers de ruimte krijgen om te experimenteren met kringlooplandbouw. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft ons het predicaat van experimenteerruimte gegeven. Door dat uit te dragen, te vertellen en het Rijk naar de regio te halen, krijg je een sneeuwbaleffect. Zo hebben we van de €1,44, die gemeenten en waterschappen per inwoner per jaar inleggen, al €5 weten te maken. Dat komt doordat andere partijen (provincie, Rijk, bedrijven en kennisinstellingen) ook zijn ingestapt om projecten en initiatieven te financieren.” 

De mensen achter de organisatie zijn het belangrijkst

Dus waar gemeenten en waterschappen vanuit RNOB zich vooral richten op beleid, richt AgriFood Capital zich vooral op de uitvoering. De verbinding tussen beiden maakt RNOB in de kopgroep Innovatie en AgriFood of het portefeuillehoudersoverleg Economie. Daarnaast zitten in het bestuur van AgriFood Capital drie vertegenwoordigers van RNOB.

“En RNOB en AgriFood Capital zijn gehuisvest onder één dak aan de onderwijsboulevard in ’s-Hertogenbosch, waardoor op een natuurlijke manier snel geschakeld kan worden en synergievoordelen ontstaan. Dat is best uniek in Nederland”, voegt Roel toe. Maar wat Roel het meest krachtige in de samenwerking vindt, zijn de mensen. Mensen die begrijpen hoe belangrijk het is om de ander op te zoeken, om samen te werken, om te kijken naar wat ons bindt en hoe we elkaar kunnen helpen. ”Die cultuur en mentaliteit is écht typerend voor Noordoost-Brabant”, vindt Roel. En dat hebben de mensen van zowel RNOB en AgriFood Capital.

AgriFood Capital in Bedrijf

“De afgelopen tien jaar hebben we steeds beter geleerd om met elkaar te delen wat we aan het doen zijn. Bijvoorbeeld via AgriFood Capital in Bedrijf, waar raadsleden werden uitgenodigd voor een bedrijfsbezoek in de eigen gemeente. Dit blijkt een hele effectieve manier om informatie te delen met raden. Een bedrijf in werking zien, zegt meer dan wat je in een lange memo kunt vertellen. Raadsleden waren oprecht geïnteresseerd en verrast over wat er, soms in hun eigen achtertuin, in de wereld van ons voedsel allemaal gebeurt. Soms is betrokkenheid en medewerking van overheden van groot belang om van de innovatie een succes te maken. Dus het is belangrijk dat AgriFood Capital die rol als verbinder, katalysator en aanjaagclub blijft pakken. Waar het vier jaar geleden tijdens de radentour nog veelal ging over structuur en financiën, over ‘hoe’ het georganiseerd moet worden of ‘wie’ erover gaat, merken we dat het nu veel meer gaat over ‘wat’ er moet gebeuren. Dat is een positieve ontwikkeling”. 

Dank aan gemeenten en waterschappen

“Regionaal samenwerken is best ingewikkeld, complex en tijdrovend. Daar moet je hard aan blijven werken”, stelt Roel. Maar na tien jaar ziet hij dat er steeds meer vanzelf gaat, dat partijen elkaar steeds beter weten te vinden. “Niets is mooier dan dat mensen of bedrijven elkaar hebben gevonden dankzij een initiatief van ons en dat ze nu al jaren op eigen kracht samenwerken. Dat ze niet meer afhankelijk zijn van onze motor of projectgeld. Ik zie dat bijvoorbeeld in de samenwerking tussen bedrijven, maar ook tussen gemeenten en onderwijsinstellingen in de regio.” Roel spreekt daarbij zijn dank en waardering uit naar de gemeenten en waterschappen in de regio. “Niet alleen voor het vertrouwen, maar ook voor het leggen van de basis en het leveren van een actieve bijdrage aan het ontstaan én de ontwikkeling van AgriFood Capital en daarmee aan de ontwikkeling van de regio. Vanuit de verbinding maken we het verschil”.