In de afgelopen jaren voerde Berenschot samen met Rijksuniversiteit Groningen een groot vergelijkend onderzoek uit naar de bestuurlijk regionale ecosystemen (BRE’s). Hier deden tien regio’s aan mee waaronder Noordoost-Brabant.
Verschuiving van publieke waarde
Noordoost-Brabant was een van de eerste casusregio’s (2021) in het BRE-onderzoek. Berenschot concludeert dat Noordoost-Brabant het goed doet op veel brede welvaartsthema’s. Daarmee is onze regio succesvol in het realiseren van publieke waarde. Ofwel: meerwaarde voor inwoners. Maar omdat de publieke waarde verschuift van economie naar brede welvaart is voor de toekomst een andere soort samenwerking nodig.
Vergelijking met andere regio’s
Noordoost-Brabant is de achtste (van de 40) economische regio van Nederland. In vergelijking met andere regio’s investeert onze regio stevig in regionale samenwerking Het vergelijkend BRE-onderzoek laat zien dat het ook echt loont.
Enkele andere resultaten:
- In alle regio’s zijn er structurele verbindingen tussen de bestuurlijke en economische ecosystemen, vaak in 3’O-verband. In Noordoost-Brabant is deze verbinding het sterkst ontwikkeld.
- Noordoost-Brabant staat in de top 3 regio’s met de meest actief betrokken provincie en waterschappen.
- Noordoost-Brabant heeft samen met Midden-Holland de sterkst ontwikkelde agenda’s en de meest tastbare resultaten te rapporteren. “Een indicatie dat werken vanuit een gezamenlijk verhaal loont. Het voorbeeld van BRE Noordoost-Brabant laat goed zien dat langjarig investeren in de verbinding tussen overheden en regionale partners rondom een eigen regionaal verhaal, met kleine stappen wel degelijk rendeert.”
- In vergelijking met de andere regio’s worden volksvertegenwoordigers in Noordoost-Brabant en Midden-Holland met verschillende instrumenten het meeste betrokken. Desondanks voelen zij zich van alle regio’s het minst betrokken.
Blijven investeren
Maar om op dit niveau te blijven, zullen we blijvend moeten investeren in de regionale samenwerking. Zeker omdat de publieke waarde-behoefte in onze regio verschuift van economische vraagstukken naar maatschappelijke vraagstukken zoals ruimte (schaarste), klimaatopgave en leefbaarheid maar ook de vitaliteit van cultuur. René: “Dit BRE-onderzoek helpt ons en andere regio’s om succesvoller te zijn in het realiseren van hun ambities.”
Aanbevelingen
In het eindrapport van het BRE-onderzoek doet Berenschot aan alle regio’s de volgende drie aanbevelingen:
1. Actualiseer de samenwerking periodiek.
2. Blijf onverminderd inzetten op de verbinding met .economische en maatschappelijke ecosystemen
3. Verstevig de verbinding met andere ecosystemen.
Plannen maken
René: “We nemen de aanbevelingen uit het BRE-eindrapport ter harte. In onze regio hebben we de ambitie om de regionale samenwerking in RNOB verder te verbeteren. Dat dat nodig is, komt ook naar voren uit de lopende gesprekken over het nieuwe Samenwerkingsconvenant. De komende tijd werken we bestuurlijk en ambtelijk aan een plan hoe we dit met elkaar willen realiseren.”
Wat is een Bestuurlijk Regionaal Ecosysteem?
De Nederlandse staatsinrichting lijkt op het eerste gezicht overzichtelijk: Rijk, provincies en gemeenten, aangevuld met waterschappen, elk met hun eigen taken en bevoegdheden. De praktijk is echter veel complexer. Naast de drie formele bestuurslagen wordt er veelvuldig samengewerkt in “de regio”: op het schaalniveau boven de gemeente en onder de provincie. Deze min of meer afgebakende netwerken van bestuurlijke samenwerkingsverbanden binnen een regio noemen wij het Bestuurlijk Regionale Ecosysteem (BRE). Het aantal samenwerkingsverbanden verschilt per BRE. Ook de mate van congruentie in samenwerking binnen BRE’s loopt sterk uiteen.