Als je voor grote opgaven staat, moet je keuzes durven maken
30 juni 2022

De maatschappelijke opgaven waar gemeenten en waterschappen voor staan, zijn ook de opgaven voor het bedrijfsleven. Beiden werken aan oplossingen, elk vanuit hun eigen rol en belang. Om tot werkbare oplossingen te komen, is het belangrijk dat gemeenten en bedrijven elkaar weten te vinden. We interviewden Ton Hillen, bestuursvoorzitter bij het beursgenoteerde bouwbedrijf Heijmans, dat zich positioneert als Makers van de gezonde leefomgeving. 

delen

We vroegen hem wat de regionale samenwerking en het bedrijfsleven in de aanpak van de maatschappelijke opgaven voor elkaar kunnen betekenen. Waar liggen de kansen en wat zijn de uitdagingen? 

 

Besluitvaardigheid, daadkracht en slim samenwerken

Dat is wat er volgens Ton nodig is in Nederland én dus ook in de regio. We staan namelijk voor een behoorlijk groot aantal maatschappelijke opgaven; stikstof, corona, de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne, inflatie, woningnood, klimaat, energie, arbeidsmarkt. “Een groot palet aan uitdagingen. Daar moeten we met elkaar verstandig in opereren; overheden, bedrijven en andere betrokken partijen”, vindt Hillen. “Maar snelheid is geboden. We kunnen ons geen trage besluitvorming permitteren, anders dreigt de economie stil te vallen. Dus moeten we in de aanpak van deze uitdagingen samen de schouders eronder zetten.” 

 

Nee durven zeggen

De CEO van Heijmans is verantwoordelijk voor 5.000 gezinnen. Hij zegt met nadruk ‘gezinnen’ en niet ‘medewerkers’: “Heijmans is van oorsprong een familiebedrijf. Ook al zijn we uitgegroeid tot één van de grootste bouwbedrijven van Nederland en beursgenoteerd, we willen wel mensgericht blijven werken.” Dat betekende in 2016 dat er rigoureuze besluiten moesten worden genomen om Heijmans weer financieel gezond te krijgen en zoveel mogelijk medewerkers hun baan te kunnen laten behouden. Door omstandigheden, foute keuzes en de economische crisis stond het water toen aan de lippen van het bouwbedrijf. Ton Hillen werd op dat moment aangesteld als CEO. “Als je voor grote opgaven staat, moet je keuzes durven maken. Je moet de dingen doen waar je goed in bent en nee durven zeggen als je het niet waar kunt maken.”

 

Gezamenlijke welvaart

Die besluitvaardigheid en daadkracht ziet Ton als een gezamenlijke opdracht voor overheid en ondernemers. “Waar willen we bijvoorbeeld wonen? Waar kunnen we bouwen? Waar gaan we wegen aanleggen en welke hebben onderhoud nodig? Welke maatregelen moeten we nemen om te verduurzamen? Om bijvoorbeeld minder stikstof uit te stoten? Je komt alleen verder als je daarin keuzes maakt. Als je investeert in de toekomst."

"Ik maak me wel zorgen over de trage besluitvorming vanuit Den Haag. We zien steeds meer politieke partijen. Die versnippering zorgt ervoor dat besluitvorming langer op zich laat wachten. Ik zou ook willen dat we meer vanuit gezamenlijk belang of gezamenlijke welvaart keuzes durven te maken. RNOB kan hierin een belangrijke verbindende schakel zijn tussen overheid en bedrijfsleven”. 

 

Sleutelrol voor de bouw in maatschappelijke opgaven

”Je moet niet gaan zitten wachten op politieke besluitvorming. Als CEO van een groot bouwbedrijf voel ik me verantwoordelijk om zelf actie te ondernemen, want bij veel maatschappelijke opgaven speelt de bouw een sleutelrol. Heijmans ontplooit daarom verschillende initiatieven, o.a. op gebied van arbeidsmarkt, innovatie, automatisering, verduurzaming en circulair bouwen.We zijn vooral trots op de vaklui die met hun handen werken, dus we investeren veel in het opleiden van mensen. We geven ook statushouders een kans op de arbeidsmarkt en begeleiden ze bij huisvesting. Daarnaast innoveren en automatiseren we onze productielijnen. Naast het hoofdkantoor in Rosmalen hebben we een innovatiecentrum ingericht, de Heijmans Hive, waar medewerkers van vastgoed, woningbouw en infra interdisciplinair kennis uitwisselen om elkaar te inspireren en innovaties mogelijk te maken.” 

 

Heijmans is druk bezig met de verduurzaming van haar materieelpark. Zij onderschrijven dan ook het convenant ‘Reductie Emissies Bouw’ dat bestuurders van Bouwend Nederland en RNOB in april 2022 ondertekenden. Door te gaan bouwen met mobiele werktuigen die nauwelijks of geen CO2 uitstoten, geven bouwbedrijven en gemeenten in Noordoost-Brabant invulling aan het Schone Lucht Akkoord. 

 

Ook werkt Heijmans samen met Staatsbosbeheer om volledig circulair te kunnen bouwen in de toekomst. Staatsbosbeheer plant bomen voor Heijmans, die na ongeveer acht jaar kunnen worden gerooid en in de fabriek kunnen worden gebruikt om circulair woningen te produceren. Heijmans en Staatsbosbeheer willen de krachten bundelen om een groene en gezonde leefomgeving te maken in Nederland en doen daarom ook aan kennisuitwisseling op gebied van natuurinclusieve ontwikkeling.

 

Door met elkaar in gesprek te gaan, ideeën uit te wisselen en dwarsverbanden te leggen in de netwerken van gemeenten en ondernemers kun je versnellen in innovatie.

Ton benadrukt wel het belang van de energietransitie in dit alles. “Brabant en Limburg worden momenteel zwaar geraakt door de stroomstop.” Het elektriciteitsnetwerk gaat tijdelijk op slot omdat de maximale energiecapaciteit is bereikt. De impact van deze maatregel is groot. Nieuwe bedrijven kunnen zich niet vestigen als ze een grootverbruikersaansluiting nodig hebben. Bestaande bedrijven kunnen niet uitbreiden. “We moeten vaart maken met de ontwikkeling van nieuwe technieken om elektriciteit te kunnen blijven leveren en op te slaan, want de energieopgave is met aan alle andere opgaven verbonden.” RNOB ging kort na de aangekondigde stroomstop samen met ondernemers - via VNO-NCW Brabant/Zeeland - om de tafel zitten om te kijken hoe samen met de provincie plannen te maken. 

 

Samen kom je tot nieuwe ideeën

Heijmans zoekt nadrukkelijk de samenwerking op met de overheid. “We zijn aangesloten bij regionale en lokale projecten, want samen kom je verder. Als groot bedrijf hebben wij een groot netwerk. Als je elkaar kent, pak je ook makkelijker de telefoon richting gemeenten of we bellen met Jack Mikkers van RNOB. Voor mkb is dat soms wat lastiger. RNOB mag hier nog meer in faciliteren. De onlangs gestarte Ondernemerstafels zijn hier al een mooie aanzet toe”. 

Ondernemerstafels 
RNOB initieerde in mei 2022 drie Ondernemerstafels: een in de regio ’s-Hertogenbosch, een in de regio Meierijstad-Maashorst en een in Land van Cuijk. De ondernemers die aanschoven, vormden een dwarsdoorsnede van de regio: midden- en kleinbedrijf, grote bedrijven, starters en snelle groeiers uit verschillende sectoren. Gemeenten gingen in gesprek met ondernemers om te horen waar zij tegenaan lopen en behoefte aan hebben. Ook over die onderwerpen waar gemeenten en bedrijfsleven samen de handen ineen kunnen slaan. En welke ondersteuning ondernemers van RNOB kunnen krijgen. Welke subsidies zijn er en hoe kun je daarvoor in aanmerking komen? Op tafel kwamen onder andere de dienstverlening van AgriFood Capital en OndernemersLift+ en de kansen die de Regio Deal voor ondernemers biedt. Ton Hillen was gastheer van één van de tafels. 

Verbindende rol RNOB

“Veel ondernemers hebben dilemma’s. Door met elkaar in gesprek te gaan, ideeën uit te wisselen en dwarsverbanden te leggen in de netwerken van gemeenten en ondernemers kun je versnellen in innovatie. Samen kom je tot nieuwe ideeën. RNOB speelt hierin een belangrijke verbindende rol. De bijeenkomsten van de Ondernemerstafel mogen nog vaker georganiseerd worden. Er mag meer bekendheid komen bij het mkb, zodat ook zij de weg naar de overheid makkelijker weten te vinden. Dan krijg je een mooie balans tussen markt en overheid en een nog sterkere regionale samenwerking. Het gevolg: een krachtige regio die gezamenlijk de schouders zet onder de maatschappelijke opgaven. Met als resultaat: brede welvaart voor iedereen”, aldus Ton Hillen.

Ton Hillen (1961) werkt al 30 jaar bij Heijmans, een beursgenoteerde onderneming in vastgoed, woningbouw, utiliteit en infra, gevestigd te Rosmalen. Hij startte als aankomend projectontwikkelaar en groeide door tot concerndirecteur Vastgoed en Woningbouw in 2008. In 2012 werd hij benoemd tot lid van de raad van bestuur, in 2016 werd hij herbenoemd en sinds 1 december 2016 is Ton Hillen CEO van Heijmans N.V.. Heijmans verkeerde op dat moment in zwaar weer. Activiteiten in België en Duitsland werden verkocht, waarna Heijmans zich uitsluitend ging richten op de Nederlandse markt. Sindsdien is Heijmans weer financieel gezond en daar is Ton trots op. Ton woont in Waalwijk, is getrouwd en heeft drie dochters. In 2023 bestaat Heijmans 100 jaar.