“Tot nu toe pakten we in RNOB maatschappelijke opgaven in onze regio vooral themagericht op”, aldus Sander Groenen, de nieuwe Regisseur Vitaal landelijk gebied. “De organisatie hiervan is opgebouwd rond drie portefeuillehoudersoverleggen (poho’s). Maar de opgaven die om een landschappelijke inpassing vragen, zijn te complex voor een themagerichte aanpak. Ze kennen een samenhang om te komen tot oplossingen."

Regio als schaal

Om met de woorden van Rijksadviseur voor leefomgeving Jannemarie de Jonge te spreken: “De opgaven zijn dermate complex dat je ze niet meer individueel kunt oplossen maar enkel en alleen integraal. Dat kun je niet voor heel Nederland doen. Hoe kleiner het gebied, hoe beter ze zijn op te lossen.” Sander: "Dat gebied moet ook niet te klein worden want het gaat om grote vraagstukken die veel impact hebben. Betrokkenen moeten zich herkennen binnen het gebied waarin zij samenwerken aan de oplossingen. De regio is de ideale schaal om deze aanpak te organiseren."

En het is vooral in het landelijk gebied waar de transitie naar een duurzamere landbouw grote impact heeft op alle andere opgaven. “Deze integraliteit moeten we organiseren en dat doen we dus nu in het programma Vitaal landelijk gebied”, vertelt Sander. “Een begin hiervan is gemaakt in het programma Transitie landbouw waarin we te maken kregen met o.a. Nationaal Programma Landelijk gebied en NOVEX de Peel. We kwamen echter tot de conclusie dat de aanpak van de opgaven in het buitengebied breder moest worden georganiseerd.” 

Stuurgroep Vitaal landelijk gebied

Het programma Vitaal landelijk gebied wordt uitgevoerd onder leiding van de Stuurgroep Vitaal landelijk gebied. Voorzitter van de stuurgroep is Mario Jacobs (Waterschap Aa en Maas) en René Bladder (gemeente Maashorst) is de ambtelijk trekker. In de uitvoering legt de stuurgroep slimme verbindingen met bestuurders van de diverse kopgroepen die samenkomen in een nieuw overleg. De Stuurgroep Vitaal landelijk bestaat uit de leden van de huidige strategische Kerngroep Transitie landbouw, aangevuld met de bestuurlijke vertegenwoordigers van de Regionale Energie Strategie (RES) en van de thema’s Klimaatadaptatie, Ruimte en Water. 

Samenwerken als één overheid 

Sander: “Door de aanpak van opgaven in het buitengebied zo te organiseren, krijgen we een beter overzicht van wat er speelt en zijn we doeltreffender in het bereiken van resultaten. Want we kijken vanuit verschillende disciplines naar hetzelfde gebied. We kunnen daardoor ook als regio beter samenwerken met provincie en Rijk die juist nu insteken op gebiedsgericht werken. Want de vele gebiedsgerichte Rijksprocessen zullen lokaal goed moeten landen. RNOB kan de gemeenten en waterschappen hierin ondersteunen.“

Samenwerken als één overheid heeft behalve strategische ook praktische voordelen. “Het stelt ons beter in staat om middelen naar onze regio te halen én organisatiekracht te organiseren. Zo kunnen gemeenten en waterschappen hulp krijgen van bijvoorbeeld het team ondersteuningsnetwerk van de provincie. Extra handjes dus voor de uitvoering van gebiedsprocessen.”