Want naar de (nabije) toekomst toe neemt de vraag naar mobiliteit steeds verder toe. Daarnaast gaan mensen zich op andere manieren verplaatsen. En er speelt meer. Zo hebben personeelstekorten ook gevolgen voor de mobiliteit, zoals bussen die daardoor minder kunnen rijden. Bovendien vraagt de verstedelijking om een aantrekkelijke en duurzame inrichting van de openbare buitenruimte, met het zwaartepunt in de stedelijke regio’s ’s-Hertogenbosch-Oss, Breda-Tilburg, West-Brabant en Zuidoost-Brabant. Al deze ontwikkelingen maken een ander stedelijk en regionaal mobiliteitssysteem noodzakelijk.
Regio maakt uitdagend plan voor mobiliteitstransitie
22 november 2023
In 2050 is het aantal inwoners in Brabant toegenomen tot drie miljoen. Ook blijft de economie de komende decennia doorgroeien. Voor Brabant ligt er daardoor een forse woningbouw- en verstedelijkingsopgave. Om steden, dorpen en voorzieningen in de toekomst bereikbaar te houden en de verstedelijkingsstrategie succesvol te laten verlopen, moet het huidige mobiliteitssysteem op de schop. Hiervoor is nu een regionaal plan opgesteld.
Zo niet verder
“We kunnen niet verder op de ingeslagen weg. Het Rijk is overgestapt van aanleg naar onderhoud, waardoor de Rijkswegen en daaropvolgend de lokale wegen overbelast raken", vertelt Roy Geers, wethouder gemeente ’s-Hertogenbosch/verstedelijking en een van de bestuurlijke trekkers van het mobiliteitspakket. "We willen ook de klimaatdoelen gaan halen. We moeten daarom steeds meer en intensiever andere vervoermiddelen dan de auto gaan stimuleren."
Werk maken van transitie
Om in te kunnen spelen op de toekomstige mobiliteitsopgaven, hebben de gemeente ’s-Hertogenbosch (als trekker), RNOB en de provincie Noord-Brabant samen met gemeenten en partners het Multimodaal Mobiliteitspakket Verstedelijking 2023-2030 opgesteld. Hiermee willen de samenwerkende overheden werk maken van transitie van het mobiliteitssysteem, gekoppeld aan de verstedelijking en versterking van de brede welvaart.
Het pakket is op de RNOB Regiodag van 12 oktober jl. vastgesteld door het portefeuillehoudersoverleg Ruimte, Mobiliteit en Wonen. De betrokken wethouders hebben besloten om deze opgave integraal verder uit te werken.
Bereikbaar en leefbaar
Het doel van het Multimodaal Mobiliteitspakket Verstedelijking is om de groei in mensen, verkeer en woningen zodanig te faciliteren dat grote en middelgrote steden en de kleinere kernen bereikbaar en leefbaar blijven. Het is een belangrijk instrument voor een succesvolle uitrol van de verstedelijkingsstrategie en regionale woondeals. En daarmee voor de versterking van de brede welvaart in onze regio.
Betekenis voor de regio
Het multimodaal mobiliteitspakket bevat grote en kleine projecten om de mobiliteitstransitie in Noordoost-Brabant te versnellen. Naar schatting is hiervoor 750 miljoen euro nodig. Regio en provincie willen, met ondersteuning van het Rijk, hiervoor gezamenlijk:
- aansluiten op de verstedelijkingsrichting van de regio (verstedelijkingsstrategie Brabant 2040)/ontwikkelperspectief NOVEX stedelijk Brabant);
- de mobiliteitstransitie en de schaalsprong OV/deelmobiliteit/fiets faciliteren;
- de bereikbaarheid van voorzieningen voor de gehele regio faciliteren;
- de mobiliteitsimpact beperken van het tijdelijk aanhouden van rijkswegenprojecten, zoals de A2 Deil-Vught (heroriëntatie Mobiliteitsfonds/MIRT).
Dit zijn de effecten van het Multimodaal Mobiliteitspakket Verstedelijking
“Voor een goede toekomst van onze regio is het belangrijk dat voorzieningen voor alle inwoners en bedrijven goed bereikbaar blijven", aldus Jan van Burgsteden, wethouder Meierijstad en eveneens bestuurlijk trekker van het mobiliteitspakket. "Zodat ze zich sociaal en economisch kunnen blijven ontwikkelen en hier goed kunnen leven, wonen en werken. We geloven dat we met dit Multimodaal Mobiliteitspakket als regio samen met provincie en Rijk de hiervoor noodzakelijke mobiliteitstransitie kunnen vormgeven.“
Volgende stap
Het Multimodaal Mobiliteitspakket Verstedelijking 2023-2030 is een pakket waarover Rijk, provincie en gemeenten samen afspraken moeten maken om te kunnen investeren. Wanneer welke maatregelen precies uitgevoerd worden met de daarbij behorende investeringen, is dus nog onderwerp van gesprek. Het pakket is in lijn met de aanpak van de landelijke mobiliteitstransitie.
Tijdens het BO MIRT van 9 november jl. heeft het Rijk aangegeven dat de landelijke aanpak mobiliteitstransitie zich op maatregelen richt die op relatief korte termijn realiseerbaar zijn. Deze dragen bij aan een structureel betere mobiliteit en bereikbaarheid voor reizigers, vervoerders en bedrijven. Dat geldt ook voor ons regionale multimodaal mobiliteitspakket.
RNOB, gemeente 's-Hertogenbosch en de provincie willen een eerste voorstel met maatregelen in juni 2024 bespreken met het Rijk in het Bestuurlijk Overleg Leefomgeving. Dit is een jaarlijks overleg van Rijk en regio over ruimtelijke vraagstukken, zoals verstedelijking.
Lokaal aan de slag
Hoewel de inzet van het Rijk nog onduidelijk is, blijven RNOB en de gemeenten in Noordoost-Brabant niet stilzitten. Gemeenten kunnen zelf aan de slag met hun reserveringen en investeringen. Voor iedere gemeente is een factsheet met kansrijke maatregelen gemaakt om te gebruiken voor de eigen mobiliteitsvisies, plannen en programma’s. Een aantal maatregelen is al geborgd in lopende programma’s zoals de snelfietsroute Oss-Nijmegen (vanuit de mobiliteitsaanpak A50) en projecten uit het Breed MobiliteitsPakket A2 Deil-Vught. Ook is voor fietsstimulering een bijdrage mogelijk vanuit de provincie.
Betrokkenen Multimodaal Mobiliteitspakket Verstedelijking 2023-2030
RNOB is medetrekker van het Multimodaal Mobiliteitspakket Verstedelijking, samen met provincie en gemeente ‘s-Hertogenbosch. Het bestuurlijk trekkerschap is in handen van Roy Geers (’s-Hertogenbosch), Jan van Burgsteden (Meierijstad) en Sidney van den Bergh (Oss).
Een ambtelijk kernteam (’s-Hertogenbosch, Oss, Meierijstad, provincie, RNOB) coördineerde en organiseerde. In diverse werksessies kwam de inbreng van gemeenten en partners bestuurlijk en ambtelijk samen. Bureaus Twijnstra Gudde en Studio Bereikbaar namen verantwoording voor het opstellen van het mobiliteitspakket. RNOB coördineerde mee en faciliteerde het proces vanuit de opgave duurzame bereikbaarheid, economie en vitale leefomgeving.
Bij dit proces waren ook gemeenten als Waalwijk, Zaltbommel, Maasdriel en partners als Groene Metropoolregio, NS en SmartwayZ.NL betrokken. Want mobiliteit stopt niet bij de grenzen van onze regio.