Dat is de hoofdboodschap van de huidige burgemeesters, wethouders en DB-leden waterschappen in RNOB aan hun opvolgers in de nieuwe bestuursperiode vanaf volgend jaar.
Terugkijken
Wat zijn de grootste uitdagingen en opgaven voor onze regio en hoe pakken we die samen op? Waar zijn we trots op en waar krijgen we buikpijn van? Op 21 oktober jl. keken de bestuurders van RNOB terug op de afgelopen bestuursperiode. Onder aanvoering van dagvoorzitter Richard Engelfriet gingen ze met ondernemers en afgevaardigden van onderwijs- en kennisinstellingen, provincie en rijk in gesprek over de essentie van samenwerken.
Tops en tips
De Regio Deal staat met stip bovenaan in de rij met behaalde resultaten waar de bestuurders samen trots op zijn. Ook de kortere lijnen naar elkaar en dat de gemeenten constructiever samenwerken. Onderwerpen die de nodige aandacht vragen, zijn vooral de huisvesting van statushouders, de Regionale Energiestrategie (RES) én de capaciteit die nodig is om ‘de regionale klus’ te klaren.
Interesse naar elkaar
“Goed samenwerken, dat vraagt om oprechte interesse in elkaar”, zegt Jack Mikkers, voorzitter RNOB. “Daarbij moeten we naar elkaar kunnen uitspreken waar we buikpijn van hebben. We zijn als gemeenten en waterschappen niet gelijksoortig maar wel gelijkwaardig. In onze regionale samenwerking heeft ieder een eigen verantwoordelijkheid te nemen. Ook om elkaar aan te spreken wanneer zaken niet goed gaan.”
“(Een) goede raad is duur. Eigenlijk van onschatbare waarde. Want als raden en colleges met elkaar delen wat er in de regio speelt, levert dat meerwaarde op voor onze inwoners.” Zo luidde de tegeltjeswijsheid van de Klankbordgroep Raadsleden. Jack: “Wat ik hier vooral mooi aan vind is, is de zinsnede ‘met elkaar delen’. Dat betekent dat de raden nieuwsgierig zijn naar wat er in andere gemeenten speelt. Deze kans moeten we als bestuurders pakken.”
Mark van de Veerdonk, een cabaretier uit de regio, zorgde voor een kort intermezzo. Als typetje ‘burgemeester van Slabroek’ schetste hij vol humor de cultuur van onze regio en reageerde hij gevat op actuele politiek-bestuurlijke gebeurtenissen.
Brede welvaart: Noordoost-Brabant op plaats 8
Elies Lemkes, gedeputeerde Landbouw, Voedsel, Bodem en Brede Welvaart merkt op dat de regio Noordoost-Brabant volgens de Brede Welvaartsindex op plaats 8 (van de 40) staat. “Brede welvaart gaat om wat mensen voelen”, vertelt Elies. “Het is niet in geld uit te drukken maar het is het geheel van economische, sociale en ecologische aspecten.”
De provincie Noord-Brabant gaat in haar beleid voor drie gezonde levensjaren erbij voor alle Brabanders. Luchtkwaliteit, verstedelijking en preventie zijn de belangrijkste thema’s.
Elies: “De manier waarop we landbouw bedrijven en voedsel verwerken, is ook van invloed op de gezondheid van de inwoners.”
De provincie zet in op een duurzamere sector met onder andere door natuurinclusief en biologisch boeren te stimuleren. “In Noordoost-Brabant is de hele keten vertegenwoordigd. In de uitwerking van de plannen zullen we bij de regio aankloppen.” De gedeputeerde gaat graag met de regio in gesprek omdat Regio Deal Noordoost Brabant bruist van samenwerken aan brede welvaart. Ze noemt AgroProeftuin de Peel hier een mooi voorbeeld van.
Behoud van talent
“We willen het talent voor de regio behouden”, zegt Jos van Kessel, voorzitter College van Bestuur Koning Willem I College. “Onderwijs en werk moeten voor iedereen toegankelijk zijn. Daarbij zetten we in op het inrichten van regionale communities, dichtbij werk en maatschappelijke instellingen om het beste beroepsonderwijs te realiseren. Ook dat is Brede Welvaart.”
Het Koning Willem I College en ROC de Leigraaf gaan fuseren. Het nieuwe Koning Willem I blijft fysiek onderwijs geven in Veghel, Oss, Cuijk en ’s-Hertogenbosch.
“Het onderwijs wordt wendbaarder en meer vraaggericht. Ons onderwijs blijft kleinschalig, gericht op leren, samenwerken en innoveren", aldus Jos.
Het Koning Willem I College omarmt de Samenwerkingsagenda van RNOB. In de samenwerking tussen overheden en onderwijs ligt een grote uitdaging om onderwijs en praktijk beter op elkaar aan te sluiten en om meer stageplekken te creëren. Dat is hard nodig om het nijpende personeelstekort te helpen oplossen.
Regio Deal verkleint afstand rijk-regio
Marc Hameleers was als manager Regio Portefeuille van het ministerie LNV betrokken bij de totstandkoming van Regio Deal Noordoost Brabant. “De Regio Deals vormen een motor van brede welvaart. Het gaat over dingen samen én in samenhang doen”, zegt hij.
Het doorzettingsvermogen van Noordoost-Brabant vindt Marc opvallend.
“Nadat het eerste voorstel niet werd gehonoreerd, kwamen jullie terug met een andere propositie die veel meer gericht is op brede welvaart. De Regio Deal werd vervolgens gesloten in coronatijd. Dit bijzondere traject heeft ertoe geleid dat de afstand tussen rijk en regio echt kleiner is geworden!”
De Regio Deal is een nieuw instrument van de rijksoverheid. Deze vorm van overheidsinnovatie is een gezamenlijke zoektocht waar ook het Rijk van moet en wil leren. Jack Mikkers is blij dat er ook binnen het Rijk meer samenwerking ontstaat. “Samenwerking tussen de departementen is belangrijk om bijvoorbeeld het vertrouwen van boeren te versterken in de aanpak van ondermijning.”
Mini-college brede welvaart
Otto Raspe is hoofd RaboResearch. “In de globaliserende economie is de regio steeds belangrijker geworden”, stelt hij. “De wereld bestaat uit agglomeraties, stedelijke regio’s. De regio is de groeimotor voor kennis, welvaart, gezondheid en geluk. Onlosmakelijk verbonden met brede welvaart en het succes van de bedrijven in de regio. Brede welvaart gaat over wat mensen van waarde vinden.”
Noordoost-Brabant scoort ten opzichte van andere regio’s bovengemiddeld goed op brede welvaart. Ook heeft de economie de afgelopen jaren verder kunnen groeien.
“Transities, kennisontwikkeling, agglomeraties en duurzaamheid bepalen de richting en economie van de regio”, aldus Otto.
Huisvesting is de hoogste prioriteit voor onze regio. Gevolgd door kwaliteit van het milieu en banen. Huisvesting kan een rem op de economische ontwikkeling zijn, bijvoorbeeld omdat werknemers vertrekken omdat ze nergens kunnen wonen. Huisvesting staat overigens ook in andere regio’s in de top 3.
‘De leukste boodschap’
Voor de juiste profilering van Noordoost-Brabant vindt Frits van Eerd, CEO van Jumbo Supermarkten, dat we het verhaal van de regio moeten blijven uitdragen. ”Wij vinden onze basis zo vanzelfsprekend dat we er niet over vertellen”, zegt hij. “Dat moeten we juíst doen, blijf uitdragen waar je als Noordoost-Brabant voor staat.”
Frits is een trotse Brabander en draagt dat ook uit: “Ik zeg bij het weggaan altijd en overal ‘houdoe’.” Hij laat zien hoe zijn bedrijf aan het sterke merk Jumbo bouwt. Als de regio een merk zou zijn, dan moeten we daar samen aan bouwen. De vraag daarbij is: welke rol wil Noordoost-Brabant innemen in het leven van de inwoners?
“Ga uit van je kernwaarden”, vervolgt Frits. “Dit zijn innerlijke drijfveren die het gedrag van de mensen sturen. Daar zit het vuur. Stop met praten over wat niet werkt, maar doe de dingen die wel werken. Probeer wat niet past ook niet passend te maken. Wees trots op wat wel past!’
Wijsheid van de dag
Alle deelnemers aan deze dag hebben in groepjes een tegeltjeswijsheid opgeschreven. Het zijn boodschappen die zij aan de nieuwe bestuurders willen meegeven om verder op voort te bouwen. De wijsheid die de meeste stemmen kreeg, luidde: “Werken aan gezamenlijke uitdagingen brengt je vooral verder als je het samen wil!”
Verantwoordelijkheid nemen
Jack Mikkers sloot de middag af. “Het was een dag met veel energie. Samen staan we aan de lat voor de regionale opgaven. Afgelopen periode hebben we een goede stap in de ontwikkeling van de samenwerking gezet. Nu is het zaak om door te ontwikkelen en verder te professionaliseren. Daarbij is de diversiteit in de regio onze kracht.”
De opbrengst van deze dag wordt verwerkt in een inspiratiedocument voor de nieuwe bestuurders en raden van Noordoost-Brabant.
